رک چیست و کاربرد آن در شبکه چیست؟

رک محفظه ای است که سرور یا متعلقات شبکه مانند سوییچ، روتر، مودم و … در آن قرار می گیرد و با توجه به نوع رک هم از سرور محافظت می كند و هم جهت تهویه و جلو گیری از صدمات فیزیكی از جمله ضربه و فشار و كارایی بهتر  رور آن را در خود جای می دهد و واحد اندازه گيری رک يونيت (Unit) می باشد كه هر يونيت تقریباً معادل 5 سانتی متر می باشد. اندازه رک ها معمولاً بين 4U تا 47U می باشد. رک های شبکه  2 نوع دیواری و ایستاده تولید می شود .

پس از مطالعه این مقاله شما قادر خواهید بود تا به سئوالات زیر پاسخ دهید :

1- چرا مدیران IT در شبکه های خود از رک استفاده می کنند؟

2- رک ها چگونه امنیت تجهیزات شبکه را تامین می کنند؟

3- چرا با استفاده از رک سرور ، طول عمر تجهیزات شبکه افزایش پیدا می کند؟

4- چگونه به کمک رک ، اتاق سرور یا دیتاسنتر زیبایی داشته باشیم؟

5- چگونه می توان تعداد زیادی سرور و تجهیزات شبکه مختلف را در یک اتاق سرور کوچک جای داد؟

6- چگونه به کمک رک در وقت و هزینه خود صرفه جویی کنیم؟

تجهیزات شبکه از لحاظ ساختار فیزیکی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
1- تجهیزات شبکه رکمونت
2- تجهیزات شبکه غیر رکمونت

گروه اول به تجهیزات شبکه ای اشاره می کند که بطور مستقیم قابلیت نصب روی آداپتور های رک را دارند. مانند کیس رکمونت ، سوئیچ های شبکه رکمونت ، پچ پنل شبکه ، ویس پنل ، لایت پنل …

گروه دوم به تجهیزات شبکه ای اشاره دارد که برای قرارگیری در رک حتما به قطعه دیگری نیاز دارد. مثلا باطری یو پی اس ، کیس های سرور تاور، پرینتر ، مانیتور و… . این نوع از تجهیزات شبکه معمولا با استفاده از سینی ثابت ، سینی متحرک یا کشویی ، نبشی رک ، براکت و … در رک نصب می گردند.

رک ها بر اساس نوع نصب آنها در دودسته  زیر تولید و ساخته می شوند:

رک دیواری

رک های دیواری همانگونه که از نام آنها مشخص است قابلیت نصب بر روی دیوار را دارند و مسلماً برای شبکه های کوچک و یا در نهایت قسمتی از شبکه های بزرگ استفاده می شوند .

این نوع رک ها ، رک های مناسبی جهت سازماندهی برای نصب تجهیزات دوربین های تحت شبکه می باشند پس می توانند برای قرار گیری تجهیزات دوربین های تحت شبکه و هم چنین دستگاه های ضبط نیز استفاده شوند.

رک ایستاده

این نوع رک ها دارای ابعاد و اندازه های بزرگتری می باشند در نتیجه در مراکز بزرگ و بانک ها ، شرکتها و کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرد.

معمولا چرخ های قفل داری در زیر آنها تعبیه می شود که با سهولت امکان جابجایی آنها فراهم میسازد.

بعد از جابجایی با قفل نمودن این چرخ ها می توانید مانع حرکت رک شوید.

رک های ایستاده معمولا در اندازه های ۱۴ الی ۴۷ یونیت و در عمق های ۶۰ الی ۸۰ و ۱۰۰ سانتی متری تولید می شوند.

راهنمای خرید رک ایستاده

رک های ایستاده دارای 4 عدد پایه ثابت، 4 چرخ و یک بست پیچ و مهره می باشند. این رک ها مجهز به یک فن هستند و قابلیت افزودن تا چهار فن را دارند. بعلاوه رک های ایستاده همه قطعات(سوئیچ ، سرور ، یو پی اس) را برای مدیریت آسان در یک جا جمع می کنند. ارتفاع رک های ایستاده 14تا 47 یونیت متغیر  و عمق آنها نیز 60 ، 80 و 100 سانتی متر است. ورودی های کابل ها از بالا و پایین رک انجام شده و مجهز به درب های شیشه ای یا تلقی و فریم دار هستند.

رک های ایستاده چندین نوع مختلف دارند که می توانند رک های شبکه، مخابراتی، رک های سرور، تجهیزات مخابراتی را در خود جای دهند. پیشرفته ترین رک های ایستاده، رک های دیتاسنتر هستند. از مزایای استفاده از رک دیتاسنتر امنیت، کارایی و  تحمل وزن بالای آن است . رک دیتاسنتر به صورت یک مجموعه در فضای یک اتاق کنار یکدیگر قرار می گیرند.

انتخاب برند رک

همیشه برندی را خریداری نمایید که شناخته شده باشد و قطعات یدکی آن در بازار موجود باشد. اگر نیاز به تعمیر و یا ارتقا رک را داشته باشید باید بتوانید قطعات یدکی را به راحتی تهیه کنید. قطعات یدکی برخی از برندهای رک در ایران وجود ندارد و از این نظر مشکل ایجاد می کنند.

چگونه یک رک مناسب بر اساس ابعاد رک و شرایط فیزیکی اتاق سرور خود، انتخاب کنیم؟

در سازمانها، ادارات، شرکت ها و هر جای دیگری که یک شبکه کامپیوتری وظیفه برقراری ارتباطات، امنیت و انجام امور اداری را بر عهده دارد فقط می توان گفت که اتاق سرور یا دیتاسنتر موجود در آن محل به عنوان قلب تپنده آنجا محسوب شده و حفظ و نگهداری و ارائه سرویس های پیشگیرانه جزء مهمترین وظایف مدیران IT آن مجموعه خواهد بود.

یکی از بهترین روشها برای مراقبت از سرورهای با ارزش سازمانها و شرکت ها، استفاده از رک های استاندارد و مناسب شرایط فیزیکی اتاق سرور مورد نظر می باشد. انتخاب یک رک مناسب ، نیازمند دانستن ویژگی های رک های مختلف، شرایط محیطی اتاق سرور، آشنایی با تجهیزات شبکه موجود در اتاق سرور و بسیار از نکات مهم دیگر می باشد. این مطلب به بررسی برخی از نکات مهم مربوط به نحوه انتخاب رک بر اساس ابعاد رک  و شرایط فیزیکی اتاق سرور می پردازد.

1- همیشه قبل از خرید رک ، بزرگترین تجهیزات شبکه موجود در اتاق سرور را از لحاظ ابعاد شناسایی کنید. به عنوان نمونه چند روز پیش از مدیر IT شرکتی که قصد تعویض رک ایستاده عمق 80 خود را با یک رک ایستاده عمق 100 داشت، پرسیدم که چرا قصد انجام این کار را دارد با وجود اینکه به تازگی رک خود را تهیه کرده است. در جواب گفت که هنگام خرید رک ، ابعاد سرور hp خود را در نظر نگرفتم و زمانی که قصد نصب سرور در رک را داشتم، قسمتی از کیس سرور از درعقب رک بیرون می زد و نمی توانستم درب رک را ببندم.

2- ارتفاع رک دومین نکته مهم قبل از خرید رک می باشد. بسیار پیش می آید که مدیران IT بخاطر عدم توجه به این نکته قصد تعویض رک خود را با یک رک بلندتر دارند. همیشه توصیه من به خریداران رک این است که در صورت عدم محدودیت ارتفاع در اتاق سرور خود، قدری ارتفاع رک خود را بلندتر در نظر گرفته تا در صورتیکه در آینده تجهیزات شبکه دیگری به اتاق سرور اضافه شد، نیاز به تعویض رک نداشته باشند.

3- محدودیت ارتفاع مکان قرار گیری رک نکته بسیار مهم دیگری است که در بعضی مواردبه علت بی دقتی در نظر گرفته نمی شود و زمانی که قصد نصب رک را داریم متوجه می شویم که ارتفاع رک از ارتفاع محل نصب بیشتر می باشد.

4- در بعضی از برندها مانند رک بلکین، شاسی رک جوشی بوده و مانند سایر رک های دیگر، پیچ و مهره ای نمی باشد یعنی رک قابلیت باز شدن را ندارد. این نکته در این گروه از رک ها هم حسن و هم عیب محسوب می گردد. عیب این نوع رک زمانی خود را نشان می دهد که شما قصد عبور دادن رک ، از مکانی با ابعادی کوچکتراز رک را دارید. مثلا از چهارچوب درب اتاقی که عرض آن از عرض رک کمتر است. در این حالت تنها چاره کار تعویض رک می باشد. البته در میان مشتریان من یک مورد استثناء هم بود (چند سال پیش) که بجای تعویض رک ، دیوار اتاق را خراب کرد و رک را به داخل اتاق برد و سپس دیوار را بازسازی نمود.

کاربرد رک در دوربین مداربسته

اما دوربین مداربسته هم از رک در سیستم و تکنولوژی خود بهره می برد معمولا دوربین های تحت شبکه و آی پی از رک ها بهره میگیرند تا تجهیزات شبکه ای دوربین مداربسته در داخل آن قرار بگیرد اما رک ها از لحاظ دما هم دارای تکنولوژی ساخت می باشند تا در صورت افزایش دمای تجهیزات دچار آسیب نشوند و رک دارای سیستم تهویه هوا می باشد و دمای داخل رک همیشه ثابت است. طبق توضیحات داده شده، بزرگترین توجیح استفاده از رک در سیستم های مداربسته حفظ امنیت دستگاه مرکزی می باشد.

نکته بعدی که حائز اهمیت است، فیش ها و اتصالات کابل های دوربین به دستگاه می باشد که در اکثر موارد شاهد بوده ایم که بعد از گذشت زمان با کوچک ترین حرکت و لرزش دستگاه، تصاویر قطع می شود. علت آن جابه جا کردن دستگاه به دلایل مختلف مثل نظافت و گردگیری و یا جابجایی محل استقرار دستگاه به دلیل تغییر دکوراسیون است.

فیش های BNC ، هر چقدر هم استاندارد لحیم یا پیچ و یا پرس شده باشند، به مرور زمان و بعد از تکان خوردن های متوالی از جای خود خارج شده یا اتصال آنها ضعیف می شود که این موضوع باعث قطع شدن تصاویر می شود. حال اگر این دستگاه و متعلقات داخل رک قرار داده شوند دیگر نیاز به نظافت نداشته و لزومی برای جابجایی آن نیست.

دلیل دیگر برای استفاده از رک در سیستم مداربسته این است که گاهی در پروژه ها از آداپتور مرکزی به عنوان منبع تغذیه استفاده می شود و تنها جایی که برای این قطعه از متعلقات سیستم، امن و مطمئن است جایی جز رک نخواهد بود. دلیل اطمینان از امنیت منبع تغذیه مرکزی، این است که با آسیب دیدن آداپتور یا قطع برق 220 و یا با جدا شدن یکی از کابلهای خروجی 12 ولت همه تصاویر به کلی قطع خواهد شد.

پیشنهاد سایز مناسب رک برای سیستم مداربسته

1- رک 4 یونیت عمق 45 سانتی

2- رک 4 یونیت عمق 50 سانتی

3- رک 6 یونیت عمق 45 سانتی

4- رک 7 یونیت عمق 45 سانتی

5- رک 9 یونیت عمق 45 سانتی

6- رک 9 یونیت عمق 60 سانتی

مشخصات رک استاندارد

• رک استاندارد دارای ورودی و خروجی کابل ها از چشمه های بالا و پایین رک است.
• فاصله ریل ها مطابق با استاندارد کامپیوتری، مخابراتی و صوتی است.
• رک استاندارد مجهز به سیستم تهویه و فن است که به طور معمول در قسمت بالا نصب می شود.
• رک استاندارد ایستاده دارای پایه های ثابت و چرخ می باشد.
• همه رک های استاندارد دارای قفل امنیتی بهینه شده هستند که امنیت سیستم را تضمین می کند.